İki Akademisyene 15'er Ay Ertelemeli Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
30.05.2019

Akademisyenler Filiz Arıöz ve Tezcan Durna'ya "terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasıyla 1'er yıl 3'er ay hapis cezası verildi. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

36. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) duruşması görülen Tezcan Durna ve 37. ACM'de Filiz Arıöz hakkında "terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasıyla 1'er yıl 3'er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verildi. Her iki kararda da hükmün açıklanması geri bırakıldı.

24. ACM'de Ozan Değer'in dosyasında ise yetkisizlik kararıyla birlikte dosyanın Ankara'ya gönderilmesine karar verildii. 

Duruşması görülenler

Bugün dört ayrı mahkemede duruşmalar görüldü:

37. ACM: Marmara Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Filiz Arıöz'ün beşinci duruşması.

24. ACM: Ankara Üniversitesi'nden Arş. Gör. Ozan Değer'in birinci duruşması.

36. ACM: Ankara Üniversitesi'nden Doç. Dr. Tezcan Durna'nın üçüncü duruşması.

32. ACM: Doç. Dr. Umut Azak, Kültür Üniversitesi'nde Arş. Gör. olarak çalışırken metni imzalayan Erdem Üngür ve MSGSÜ'den Öğr. Gör. Aslı Odman'ın dördüncü; Işık Üniversitesi'nden E.D.'nin sekizinci duruşması.

32. ACM

32. ACM'de duruşması görülen akademisyenler Umut Azak, E.D., Erdem Üngür ve Aslı Odman'ın müdafileri sağlık sorunları nedeniyle mazeret bildirerek duruşmaya katılamadı.

Mahkeme, esasa karşı savunmalarını avukatlarıyla beraber yapmaları için sanıklara süre vererek duruşmaların tamamını 1 Temmuz'a bıraktı.

24. ACM

Ozan Değer ve avukatının katılmadığı duruşmada heyet mahkemenin yetkisizliğine karar vererek dosyanın Ankara nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesine hükmettii.

37. ACM

Mahkeme başkanı: Akın Gürlek - Üyeler: Ferhat Gülbağça, Ferhat Şahin - Savcı: Alaattin Çolak. 

"AYM kararı beklensin" talebi

Esasa karşı savunmalara geçilmeden önce avukat Beraat Bayraktar, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) bireysel başvuruları değerlendireceği mahkeme açısından da bağlayıcı olacağını belirterek beklenmesini talep etti.

Mahkeme, “AYM’nin vereceği kararın mahkemedeki yargılamayı etkilemeyeceği, bunun ancak yargılamanın yenilenmesi sebebiyle olacağı” gerekçesiyle talebi reddetti.

Arıöz: Barış istedim

Esasa karşı savunması sorulan Filiz Arıöz önceki beyanlarımı tekrar ettiğini belirterek, “Bir bilim insanı, akademisyen ve anne olarak barış istedim, sivil ölümlere karşı devlete yükümlülüklerini hatırlattım, anayasal hakkımı kullanarak ifade özgürlüğüm çerçevesinde bu metni imzaladım” diye konuştu.

Ardından esasa karşı söz alan avukatı Bayraktar, AYM’nin Ayşe Çelik hakkında verdiği kararın mahkeme tarafından değerlendirilmesi talebinde bulundu. Söylemlerin ifade özgürlüğü kapsamında kaldığını savunarak müvekkilinin beraatine karar verilmesini istedi.

Bayraktar ayrıca somut norm denetimi açısından TMK 7/2 ile ilgili Anayasa’ya aykırılık istemiyle AYM’ye başvurulmasını talep etti.

1 yıl 3 ay hapis cezası

Mahkeme verilen aranın ardından açıkladığı kararında "terör ötgütü propagandası yapmak" suçunu sabit gördü:

"... suçun işlenme şekli, cezanın alt sınırdan ayrılmamasını gerektirir bir durum olmaması dikkate alınarak TMK 7/2 maddesi gereğince 1 yıl hapisle cezalandırılmasına, eylemi basın ve yayın yolu ile gerçekleştirmiş olduğundan aynı maddenin 2. cümlesi gereği yarı oranında arttırım yapılarak 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, duruşmadaki tutum ve davranışları dikkate alınarak altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına..." 

Kararda "sanığın sabıkasız oluşu, duruşmadaki tutum ve davranışları dikkate alınarak" hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

36. ACM

Mahkeme başkanı: Hakan Özer - Üyeler: Sümeyye Nur Özparlak, Merve Akyüz - Savcı: Hasan Adalı.

Duruşmada Tezcan Durna'nın avukatı Ceren Şimşek hazır bulundu. 

Şimşek esasa karşı savunmasında AYM'nin Ayşe Çelik kararını sunarak müvekkilinin ifade özgürlüğü hakkını kullandığını belirtti. Hakkında beraat kararı verilmesini istedi.

1 yıl 3 ay

Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme, "'terör örgütü propagandası yapmak’ suçunu sabit görerek sanığın 1 yıl hapisle cezalandırılmasına, suçun yayın yoluyla işlendiği gerekçesiyle TMK 7/2’nin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 1 yıl 6 ay hapisle cezalandırılmasına; cezanın sanığın geleceği üzerindeki olası etkileri göz önüne alınarak altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına” karar verdi.

Kararda "sanığın sabıkasız olması, kişiliği göz önüne alındığında tekrar suç işlemeyeceğine dair kanaat oluştuğundan" hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

30 Mayıs 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 619 oldu. 138 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 18 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 8 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay 22'şer gün; 17 akademisyen 2 yıl 3 ay; 6 akademisyen 2 yıl 6 ay; 5 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 195 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

35 kişinin cezası ertelenmedi

195 kişi içerisinden 29 kişinin hapis cezası 2 yılın üstünde kaldığı için (CMK md. 286), 6 kişi ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediği için toplamda 35 kişinin mahkumiyet kararı ertelenmedi. İtiraz yoluyla İstinaf Mahkemesi’ne giden mahkumiyet kararlarından cezası onanan Prof. Dr. Füsun Üstel 8 Mayıs'ta cezaevine girdi.

Cezası ertelenmeyen akademisyenlerin isimleri şöyle:

Ayşe Erzan, Özdemir Aktan, Nesrin Sungur Çakmak, Füsun Üstel, Büşra Ersanlı, Lütfiye Bozdağ, Şebnem Korur Fincancı, Özgür Müftüoğlu, Yonca Demir, Gençay Gürsoy, M.A., Alper Akyüz, Ahmet Bekmen, Nihan Aksakallı, Hülya Kirmanoğlu, İsmet Akça, Haydar Durak, İlkay Özkuralpli, Öznur Yaşar Diner, Remzi Orkun Güner, Esra Kaliber, Eda Aslı Şeran, Aysuda Kölemen, İlkay Yılmaz, Zeynep Tül Süalp, L.N., S.A., Gevher Gökçe, Çare Olgun Çalışkan, Nevin Zeynep Yelçe, Ali Kerem Saysel, Koray Çalışkan, S.I. Süreyya Topaloğlu, Ayşe Gül Altınay.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

* Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) madde 231'e göre, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/208982-iki-akademisyene-15-er-...